Το «βρώμικο ‘89» και η μοιραία επιλογή
Ποιο ξεχνά την… ΔΗΑΝΑ; Η Δημοκρατική Ανανέωση ιδρύθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 1985 από τον Κωστή Στεφανόπουλο, ο οποίος προηγουμένως είχε αποχωρήσει από τη Νέα Δημοκρατία, καθώς διαφώνησε με την απόφαση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη να συγκαλέσει την κοινοβουλευτική ομάδα, με στόχο την επανεκλογή του μετά την ήττα του κόμματος στις εκλογές του 1985. Είχε προηγηθεί η αποτυχία του Στεφανόπουλου να εκλεγεί πρόεδρος της ΝΔ το 1984, οπότε εξελέγη ο Μητσοτάκης με τρίτο τον Στεφανόπουλο και δεύτερο τον Ευάγγελο Αβέρωφ.
Τον Στεφανόπουλο ακολούθησαν και άλλοι εννέα βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, ίδρυσαν τη ΔΗΑΝΑ που συμμετείχε στις εκλογές του Ιουνίου 1989 λαμβάνοντας ποσοστό 1,01% και μία έδρα για τον πρόεδρό της στην Α’ Αθήνας, καθώς και στις Ευρωεκλογές που διεξήχθησαν την ίδια μέρα (ποσοστό 1,36% και μία έδρα για τον Δημήτρη Νιάνια), ενώ απείχε λίγους μήνες αργότερα από τις εκλογές του Νοεμβρίου 1989.
Στις εκλογές του 1990 το κόμμα κατήλθε εκ νέου (ποσοστό 0,67%) εξασφαλίζοντας μία έδρα στο υπόλοιπο Αττικής, για τον… περιβόητο Θεόδωρο Κατσίκη (ο οποίος εκλέχθηκε με 406 σταυρούς). Καθώς η Νέα Δημοκρατία δεν είχε εξασφαλίσει αυτοδυναμία έχοντας 150 έδρες, κατόπιν συμφωνίας Στεφανόπουλου – Μητσοτάκη, ο Θεόδωρος Κατσίκης στήριξε τη δημιουργία της μονοκομματικής κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Στη συνέχεια όμως προσχώρησε σ’ αυτήν, αφήνοντας τη Δημοκρατική Ανανέωση χωρίς κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Και, φυσικά, το ’93 αποχώρησε… ρίχνοντας την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Σαν σήμερα όμως, 8 Οκτωβρίου 1989 ο Στεφανόπουλος αποφάσισε η ΔΗΑΝΑ να μη λάβει μέρος στις δεύτερες εκλογές του «βρώμικου ‘89», του Νοεμβρίου. Και η ιστορία «έδειξε» πως είχε τη δυναμική να λάβει ποσοστό κοντά στο 2,5% ύστερα από την κομματική της… εκκίνηση λίγο καιρό νωρίτερα. Δεν το έπραξε, άγνωστο γιατί και το καλοκαίρι του ’90 έλαβε μόλις 0,67% με αρκετούς εν δυνάμει ψηφοφόρους της να μοιράζονται ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου και τη ΝΔ του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.
Αν είχε προσέλθει τότε στις εκλογές, έλεγαν οι έμπειροι του χώρου αργότερα, ίσως κατόρθωνε να μπει στη Βουλή το ’90 με μεγαλύτερο ποσοστό.
Στις ευρωεκλογές του 1994 η Δημοκρατική Ανανέωση, παρ’ ότι υπερδιπλασίασε το ποσοστό της (2,79%, το υψηλότερο που έλαβε ποτέ), απέτυχε να συγκεντρώσει ποσοστό 3% που στο μεταξύ είχε καθιερωθεί σαν πλαφόν για να εκπροσωπηθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οπότε ο πρόεδρός της λίγες μέρες αργότερα σε συμφωνία με τα κομματικά όργανα ανακοίνωσε τη διάλυσή της και αποσύρθηκε από την πολιτική.
Το κόμμα συνέχισε για λίγο την παρουσία του με άλλα στελέχη, μέχρι τον Αύγουστο του 1996, οπότε προσχώρησε στην Πολιτική Άνοιξη του Αντώνη Σαμαρά.
Είχε προηγηθεί το 1995 η εκλογή του Κωστή Στεφανόπουλου στην Προεδρία της Δημοκρατίας με πρόταση της Πολιτικής Άνοιξης και στήριξη του ΠΑΣΟΚ.