Ένα εξαιρετικά αβέβαιο περιβάλλον δημιουργείται μέσα στους επόμενους έξι μήνες με τη μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ, τις εκλογές στη Γαλλία, το αδιέξοδο στη Γάζα, τον πόλεμο στην Ουκρανία και την πιθανή εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ.
Ωστόσο υπάρχει κάτι που αξίζει μεγαλύτερης προσοχής γιατί αποτελεί την «ασφάλεια» της έκδοσης χρέους της Ευρώπης.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), εδώ και λίγα χρόνια, έχει εξασφαλίσει «σιωπηρά» την δυνατότητα αναχρηματοδότησης του κρατικού και κατά συνέπεια του μεγαλύτερου μέρους του ιδιωτικού χρέους, με την εισαγωγή δύο έκτακτων εργαλείων άτυπης «εγγύησης» των κρατικών ομολόγων.
Στην αρχή ενεργοποίησε το APP που αφορούσε την δυνατότητά της να αγοράζει κρατικά ομόλογα, επενδυτικής βαθμίδας, δηλαδή όλα εκτός από τα ελληνικά.
Με τον τρόπο αυτό οι αγορές «διαβεβαιώθηκαν» ότι όταν αγοράζουν ευρωπαϊκά κρατικά ομόλογα θα μπορούν πάντα να τα πουλήσουν σε προβλεπόμενη τιμή στην ΕΚΤ όταν το θελήσουν, δηλαδή με απόλυτη ασφάλεια.
Στην συνέχεια έσκασε η πανδημία και η ΕΚΤ εισήγαγε νέο επιπλέον «εγγυητικό» εργαλείο, ακόμα πιο έκτακτου χαρακτήρα, το PEPP στο οποίο εντάχθηκαν και τα ελληνικά non investment grade ομόλογα.
Κοντά δύο τρισ. ευρώ κρατικού ομολογιακού χρέους αγόρασε η ΕΚΤ μέσα σε διάστημα μηνών. Ότι έβγαζαν τα ΥΠΟΙΚ τα σάρωνε η ΕΚΤ από την αγορά, για να μπορεί να λειτουργεί η αγορά ομολόγων και να μη καταρρεύσει.
Για την Ελλάδα π.χ. είχε αγοράσει εκείνους τους μήνες σχεδόν ότι ομόλογο είχε εκδοθεί. Για την Ιταλία ακόμα χειρότερα, το ΥΠΟΙΚ έβγαζε ομόλογα και η ΕΚΤ περίμενε στην είσοδο να παραλάβει…
Η πανδημία πέρασε και η ΕΚΤ βέβαια έθεσε το θέμα ότι τώρα ο κάθε κατεργάρης πρέπει να κάτσει στον πάγκο του.
Τι αλλάζει
Το πρόβλημα όμως αρχίζει όταν το APP και κυρίως το PEPP, θα αρχίσει να αδειάζει την… χρηματο-κοιλιά του στην αγορά. Και αυτό αρχίζει στα τέλη του 2024, σύμφωνα με το newsit.gr.
Τότε δύο πράγματα θα έχουν ανατραπεί από αυτά που ισχύουν μέχρι και σήμερα.
- Το ένα είναι ότι η ΕΚΤ θα αποσυρθεί από παράγοντας εγγύησης της ασφάλειας των επενδυτών στην αγορά ευρωπαϊκών κρατικών ομολόγων.
- Το δεύτερο είναι ότι δεν θα επανεπενδύει τα κεφάλαια των ομολόγων που έχει, με άλλα λόγια θα αποσυρθεί ο μεγαλύτερος αγοραστής κρατικών ομολόγων από την αγορά.
Με άλλα λόγια τραβάει κάτω από τα πόδια των χωρών της Ε.Ε., το σιωπηρό «χαλί» πάνω στο οποίο αναπαύονταν τα ΥΠΟΙΚ των χωρών μελών για να αναχρηματοδοτούν το χρέους τους ή να βγάζουν καινούργιο για να κλείνουν τα ελλείμματα.
Τώρα ο πυροσβέστης αποσύρεται και ο καθ’ ένας θα βρεθεί μόνος του να αναμετρηθεί με τα «κοράκια» της χρηματαγοράς και οποιοδήποτε νέο ξέσπασμα της κρίσης χρέους!
Οι αγορές ήδη «μυρίζουν» αίμα αλλά κατά πως φαίνεται όχι ιδιαίτερα στην Ελλάδα, αλλά στην Ιταλία και το Βέλγιο. Έτσι τουλάχιστον ακούγεται…