Η ίδρυση, ο Καραμανλής, οι νίκες και οι ήττες
Τα… 45 έκλεισε σήμερα η Νέα Δημοκρατία, που ιδρύθηκε στις 4 Οκτωβρίου 1974 από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, ως συνέχεια της –προδικτατορικής- Εθνικής Ριζοσπαστικής Ενώσεως, της γνωστής ΕΡΕ. Όπως προσδιόρισε το ιδεολογικό στίγμα του κόμματος στο συνέδριο της Χαλκιδικής το 1979, η Νέα Δημοκρατία ασπάζεται τον ριζοσπαστικό φιλελευθερισμό που αναγνωρίζει την ελευθερία της αγοράς με τη ρυθμιστική παρέμβαση του κράτους χάρη της κοινωνικής δικαιοσύνης.
«Η Νέα Δημοκρατία είναι η πολιτική παράταξη που ταυτίζει το έθνος με το λαό, την πατρίδα με τους ανθρώπους της, την πολιτεία με τους πολίτες της, την εθνική ανεξαρτησία με τη λαϊκή κυριαρχία, την πρόοδο με το κοινό αγαθό, την πολιτική ελευθερία με την έννομη τάξη και την κοινωνική δικαιοσύνη» αναφερόταν, μεταξύ άλλων, στην ιδρυτική της διακήρυξη.
Η επιστροφή του Κωνσταντίνου Καραμανλή από το Παρίσι στις 24 Ιουλίου του 1974, μετά από την κλήση του στρατηγού Φαίδωνα Γκιζίκη, για να αναλάβει επικεφαλής της κυβέρνησης εθνικής ενότητας μετά την πτώση της Χούντας, επέδρασε καταλυτικά στις πολιτικές εξελίξεις της χώρας και της Μεταπολίτευσης.
Υπό τη σκιά και του διλήμματος που έθεσε ο Μίκης Θεοδωράκης: «Καραμανλής ή τανκς», η ορκωμοσία του Καραμανλή ως πρωθυπουργού, τα ξημερώματα της 24ης Ιουλίου 1974, έληξε και τυπικά την «παρένθεση» της επτάχρονης δικτατορίας και άρχισαν τα πρώτα βήματα της δημοκρατίας.
Σαν σήμερα ο Καραμανλής ίδρυσε τη Νέα Δημοκρατία και το εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι την ιδρυτική διακήρυξη του νέου κόμματος, την υπογράφει μόνος του και δεν εμφανίζονται συνιδρυτές. Ο νέος πολιτικός φορέας, όπως και παλαιότερα η ΕΡΕ, είχε την προσωπική του σφραγίδα. Και, στις 17 Νοεμβρίου, η ΝΔ κερδίζει τις εκλογές με το θριαμβευτικό ποσοστό 54,37% και 220 έδρες.
«Νονός» όμως του νέου κόμματος φέρεται ο δημοσιογράφος Τάκης Λαμπρίας που τον καιρό της δικτατορίας είχε δημοσιεύσει άρθρο με τίτλο: «Η λύσις Καραμανλή». Το άρθρο αυτό είχε δημοσιευθεί στην εφημερίδα του Γεωργίου Πλυτά (ήταν δήμαρχος Αθηναίων όταν έγινε το πραξικόπημα των συνταγματαρχών το 1967 και αμέσως έφυγε για το Λονδίνο) με το όνομα «Νέα Δημοκρατία».
Οι διαδοχές
Ο Καραμανλής, μετά την υπογραφή της συνθήκης ένταξης της Ελλάδας στην ΕΟΚ, εγκατέλειψε εγκαταλείπει την πρωθυπουργία και μεταπήδησε στην Προεδρία της Δημοκρατίας το 1980. Τον διαδέχθηκε ο Γεώργιος Ράλλης αλλά δεν μπορούσε να τα… βάλει με τον Ανδρέα Παπανδρέου, παραιτήθηκε μετά την ήττα του 1981 και αρχηγός αναδείχθηκε ο Ευάγγελος Αβέρωφ, που παρέμεινε στην ηγεσία μέχρι το 1984 σε συνθήκες ιδιαίτερα έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση Παπανδρέου. Παραιτήθηκε για λόγους υγείας και τη θέση του έλαβε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης που κατόρθωσε να γίνει πρωθυπουργός μετά το «βρώμικο ‘89» και τις δύο οικουμενικές κυβερνήσεις του ’90, «έπεσε» όμως το 1993 (μετά την… αποστασία), παραιτήθηκε από την αρχηγία και νέος αρχηγός εξελέγη ο Μιλτιάδης Εβερτ, επικρατώντας ενδοκομματικά του «καραμανλικού» Ιωάννη Βαρβιτσιώτη.
Συγκυβέρνηση και επάνοδος
Ο Εβερτ παραιτήθηκε το 1997 και το συνέδριο ανέδειξε τον Κώστα Καραμανλή, υπό την ηγεσία του οποίο η ΝΔ επανήλθε στην εξουσία στις 7 Μαρτίου 2004 και θα κερδίσει και τις εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου 2007. Ο Καραμανλής προκάλεσε πρόωρες εκλογές το 2009, τις οποίες έχασε… πανηγυρικά και από το 2009 αρχηγός ήταν ο Αντώνης Σαμαράς που το 2011-15 συγκυβέρνησε μαζί με το ΠΑΣΟΚ και το ΛΑΟΣ.
Ο Καλαματιανός πολιτικής παραιτήθηκε το βράδυ της 5ης Ιουλίου 2015, μετά το δημοψήφισμα που προκήρυξε η κυβέρνηση Τσίπρα, προσωρινά ανέλαβε για λίγο ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης και λίγο καιρό μετά νέος αρχηγός αναδείχθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, που οδήγησε πριν λίγο καιρό τη ΝΔ ξανά στην εξουσία…
