Πολλοί άνθρωποι λένε ότι “δεν μπορούν να λειτουργήσουν” το πρωί προτού πιουν καφέ, αφού μόνο ο καφές “τους βοηθάει να ξυπνήσουν”.
Η καφεΐνη βρίσκεται σε διάφορα φυτά, όπως οι κόκκοι καφέ, τα φύλλα τσαγιού και το κακάο. Καταναλώνεται σε όλο τον κόσμο στον καφέ, το τσάι και την σοκολάτα. Ως ουσία είναι ασφαλής για τους περισσότερους ανθρώπους. Αλλά κάποιοι έχουν δυσανεξία, ή αλλεργία στην καφεΐνη.
Αυτό το άρθρο εξετάζει τα συμπτώματα της αλλεργίας στην ουσία αυτή, τι προκαλεί και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί.
Η καφεΐνη και οι επιδράσεις της
Είναι ένα φυσικό διεγερτικό που επηρεάζει τον εγκέφαλο και το κεντρικό νευρικό σύστημα. Αυτό σας κάνει να αισθάνεστε σε μεγαλύτερη εγρήγορση και πιο συγκεντρωμένοι.
Οι περισσότεροι μπορούν να πίνουν με ασφάλεια μέχρι και 400 mg (mg) καφεΐνης την ημέρα. Αυτό ισοδυναμεί με περίπου τέσσερις κούπες καφέ. Ωστόσο, κάποιοι οργανισμοί είναι ευαίσθητοι και βιώνουν τα ακόλουθα συμπτώματα:
- γρήγορος καρδιακός παλμός
- γενικευμένη ανησυχία
- πονοκέφαλος
- δυσκολία στον ύπνο
- στομαχικές διαταραχές
Τα άτομα που εμφανίζουν αυτά τα συμπτώματα μπορεί να έχουν μη-αλλεργική τροφική δυσανεξία στην καφεΐνη.
Η δυσανεξία είναι διαφορετική από την αλλεργία. Οι αλλεργίες είναι σπάνιες και τα συμπτώματά τους είναι πιο σοβαρά από εκείνα που προκαλούν δυσανεξία.
Αλλεργία στην καφεΐνη: Συμπτώματα
- κνίδωση, ή κνησμώδες εξάνθημα που αποτελείται από πολλά κόκκινα εξογκώματα
- πρήξιμο των χειλιών και της γλώσσας
- φαγούρα στο στόμα, τα χείλη και τη γλώσσα
Σε ένα άτομο με τέτοια αλλεργία αυτά τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν μέσα σε μία ώρα από την κατανάλωση καφεΐνης.
Μερικοί μπορεί να εκδηλώσουν σοβαρή αλλεργική αντίδραση, δηλαδή αναφυλακτικό σοκ, όπως αναφέρει μελέτη του 2005. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτό είναι πολύ σπάνιο.
Τα συμπτώματα ενός αναφυλακτικού σοκ μπορεί να περιλαμβάνουν:
- σοβαρή διόγκωση του προσώπου, συμπεριλαμβανομένων των ματιών, των χειλιών, του προσώπου και της γλώσσας
- δυσκολία στην αναπνοή λόγω διόγκωσης του προσώπου
- πρόβλημα στην ομιλία
- συριγμός στην αναπνοή
- βήχας
- ναυτία, κοιλιακός πόνος, ή έμετος
- γρήγορος καρδιακός παλμός
- ζάλη
Αλλεργία και δυσανεξία στην καφεΐνη: Αιτίες
Η καφεΐνη επηρεάζει διαφορετικούς ανθρώπους με διαφορετικούς τρόπους. Οι επιδράσεις της σε έναν αλλεργικό δεν είναι ίδιες με εκείνες σε έναν που έχει δυσανεξία.
Όταν ένα άτομο πίνει καφέ (ή άλλο καφεϊνούχο ρόφημα) αυτή η ουσία απορροφάται στο αίμα από το έντερο. Μπορεί τότε να επηρεάσει το πώς λειτουργούν τα διαφορετικά όργανα στο σώμα.
Στον εγκέφαλο, η καφεΐνη εμποδίζει τις επιπτώσεις των χημικών αγγελιοφόρων που συνήθως μας φέρνουν νύστα. Μπορεί επίσης να αυξήσει τα επίπεδα αδρεναλίνης στο αίμα, γεγονός που φέρνει τον εγκέφαλο και το σώμα σε εγρήγορση.
Σε όσους έχουν μη-αλλεργική δυσανεξία, η αύξηση της αδρεναλίνης μπορεί να τους προκαλέσει συμπτώματα. Αντίθετα, ένα άτομο με αλλεργία έχει συμπτώματα που προκαλούνται από μια αλλεργική αντίδραση.
Αλλεργική αντίδραση στην καφεΐνη: Αιτίες
Το σώμα ενός ατόμου που είναι αλλεργικό στην καφεΐνη την αντιμετωπίζει σαν να ήταν “εισβολέας”. Όταν καταναλώνουν αυτή την ουσία, το σώμα τους παράγει ένα αντίσωμα που ονομάζεται ανοσοσφαιρίνη Ε.
Αυτό το αντίσωμα προτρέπει τα κύτταρα να απελευθερώσουν ισταμίνη, για να απομακρύνουν τα μόρια της καφεΐνης, που ο οργανισμός τα έχει θεωρήσει ως επιβλαβή. Αυτά τα μόρια ονομάζονται αλλεργιογόνα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την φλεγμονή, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε σπυράκια, φαγούρα και οίδημα.
Γιατί συμβαίνει μια αλλεργική αντίδραση στην καφεΐνη;
Όπως δείχνει μια μελέτη του 2014, οι διαφορετικές αντιδράσεις του καθενός θεωρείται κάτι που σχετίζεται με την γενετική του προδιάθεση. Ωστόσο, ακριβώς αυτό που κάνει το σώμα κάποιου να μεταχειριστεί την καφεΐνη ως αλλεργιογόνο δεν είναι πλήρως κατανοητό.
Μία άλλη μελέτη έδειξε ότι μπορεί να οφείλεται στην σκόνη στους κόκκους καφέ, προτού αυτοί ψηθούν και αλεστούν.
Μια τρίτη έρευνα του 2017 έδειξε ότι ένας τύπος κόκκων καφέ μπορεί να είναι η αιτία των αλλεργιών.
Αλλεργία στην καφεΐνη: Αντιμετώπιση
Αν ένα άτομο παρουσιάσει αλλεργική αντίδραση μετά την κατανάλωση καφεΐνης, τότε η λήψη αντιισταμινικών μπορεί να βοηθήσει στην μείωση κνησμού, οιδήματος και κνίδωσης.
Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, μια αλλεργία στην καφεΐνη μπορεί να προκαλέσει αναφυλακτικό σοκ. Αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί με ένεση επινεφρίνης. Τα άτομα με σοβαρές αλλεργίες συχνά φέρουν ένα ειδικό “στυλό” για έκτακτες περιστάσεις.
Προσοχή: Εάν ένα άτομο εμφανίζει σημάδια αναφυλακτικού σοκ, επικοινωνήστε αμέσως με έναν γιατρό!
Αλλεργία στην καφεΐνη: Πρόληψη
Όταν ένα άτομο έχει αλλεργία, ή δυσανεξία στην καφεΐνη, η καλύτερη πρόληψη είναι να αποφεύγει οτιδήποτε την περιέχει. Τόσο απλά. Αν κάποιος δεν είναι σίγουρος αν κάτι περιέχει καφεΐνη, είναι καλή ιδέα να διαβάζει την ετικέτα.
Επίσης, επειδή είναι μια ελαφρώς εθιστική ουσία, αν την κόψετε απότομα μπορεί να νιώσετε συμπτώματα στέρησης. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:
- αστάθεια
- πονοκέφαλο
- ευερεθιστότητα
- κούραση
Μετά από μια εβδομάδα χωρίς να έχετε καταναλώσει καφεΐνη, τα συμπτώματα αυτά υποχωρούν.
Αν κάποιος προσπαθεί να κόψει την καφεΐνη, μπορεί να χρειαστεί να βρει άλλους τρόπους για να παραμείνει σε εγρήγορση. Τα παρακάτω μπορεί να βοηθήσουν:
- τακτικά διαλείμματα από την δουλειά
- βόλτα με τα πόδια στο μεσημεριανό
- να πίνετε άφθονο νερό
- να κοιμάστε επαρκώς
- να ακολουθείτε υγιεινή διατροφή