Όταν σε μια στιγμή εκνευρισμού λέμε την έκφραση: «Ό, τι μπορεί να πάει στραβά, θα πάει στραβά», δεν κάνουμε μόνο μια διαπίστωση αλλά επιβεβαιώνουμε άθελα μας τον περίφημο «Νόμο του Μέρφυ». Φράσεις σαν αυτή χρησιμοποιούνται καθημερινά, σε αμέτρητες παραλλαγές, από ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, που αποδίδουν κάθε έκφανση της ατυχίας στον πασίγνωστο νόμο.
Ποιος ήταν όμως ο Μέρφυ, στον οποίο αποδίδεται το ευρύτατα διαδεδομένο αξίωμα; O μονόλογος του Μέρφυ και η «λάθος κίνηση» που οδήγησε στη διατύπωση του νόμου Ο Edward Murphy αποφοίτησε από τη Στρατιωτική Ακαδημία των ΗΠΑ το 1940, και στο Β’ Παγκόσμιο πόλεμο συμμετείχε στις πολεμικές επιχειρήσεις, που διεξήχθησαν στην Ινδία και την Κίνα. Με το τέλος του πολέμου, φοίτησε στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Αμερικανικής Αεροπορίας, και πήρε μέρος στα αεροπορικά πειράματα με την ονομασία rocket sled. Κάπου εκεί άρχισε η ιστορία που, υπό κανονικές συνθήκες, θα τον είχε κάνει διάσημο.
Το rocket sled ήταν μία πλατφόρμα, η χρήση της οποίας ήταν ευρέως διαδεδομένη στα πειράματα της εποχής. Κινούταν πάνω σε σιδηροδρομικές ράγες, ωθούμενη από ρουκέτες και έτσι μετρούσαν πόσα G, μπορεί να αντέξει το ανθρώπινο σώμα. Δείτε για παράδειγμα τον πιλότο που φθάνει τα εννέα G στο μηχάνημα προσομοίωσης.
Εκείνη την εποχή ο Μέρφυ συνήθως μονολογούσε σε κάθε αστοχία: «Ό,τι μπορεί να πάει στραβά, θα πάει». Το πείραμα που στάθηκε η αφορμή για να διατυπωθεί ο νόμος του Μέρφυ πραγματοποιήθηκε στη Βάση Edwards των Ηνωμένων Πολιτειών. Εκεί χρησιμοποιούσε ένα rocket sled γνωστό ως Gee Whiz και μετρούσε την αντοχή του ανθρώπινου σώματος στις δυνάμεις που αναπτύσσονται κατά την απότομη επιτάχυνση.
Η φράση «αν υπάρχουν δύο ή περισσότεροι τρόποι να γίνει κάτι και κάποιος από αυτούς οδηγεί στην καταστροφή, τότε κάποιος θα το κάνει με αυτόν τον τρόπο”, η οποία αποτελεί την αυθεντική εκδοχή του νόμου του Μέρφυ, διατυπώθηκε από τον αξιωματικό, όταν οι αισθητήρες που ο ίδιος είχε κατασκευάσει, για να μετρήσουν το σύνολο της δύναμης G που θα αναπτυσσόταν στο Gee Whiz, τοποθετήθηκαν ανάποδα στο σύνολό τους, με αποτέλεσμα να καταγράψουν μηδενικά ποσά.
Ο σμηναγός John Paul Stapp, γνωστός και ως «ο ταχύτερος άνθρωπος του κόσμου”, απέδωσε τη φράση ως «Νόμο του Μέρφυ” κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης τύπου. Όταν ρωτήθηκε πώς αποφεύχθηκαν τα ατυχήματα στη Βάση Edwards, ο Stapp απάντησε πως καθ’ όλη τη διάρκεια των πειραμάτων όλοι οι εμπλεκόμενοι έλαβαν υπ’ όψιν το «Νόμο του Μέρφυ”, προσπαθώντας να αποκλείσουν όλες τις πιθανές επιπλοκές.
Εξαιτίας αυτού του συμβάντος, αλλά και του γεγονότος ότι ο Edward Murphy αποτέλεσε ουσιαστικά μέρος της επιχείρησης MX981 μόνο για μία ημέρα, αφού εκείνη την περίοδο συμμετείχε σε άλλες επιχειρήσεις, ο νόμος αποδίδεται συχνότερα στον Stapp. Προφανώς βέβαια την ίδια παρατήρηση θα είχαν κάνει πολλοί φιλόσοφοι και στρατηγοί κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας ιστορικής διαδρομής. Ο Μέρφυ όμως πέτυχε και το timing.
Ο Μέρφυ «καταδικάζεται» στην αφάνεια και χάνει τα δικαιώματα του νόμου του
Όταν το αξίωμα άρχισε να διαδίδεται, να χρησιμοποιείται σε διαφημιστικές καμπάνιες και να τυπώνεται σε βιβλία, ο Edward Murphy επιχείρησε, χωρίς αποτέλεσμα, να διεκδικήσει τα πνευματικά δικαιώματα του νόμου. Κατηγόρησε, μάλιστα, τον Stapp και το συνεργάτη του, George Nichols, ότι αποκόμιζαν κέρδος σε βάρος του. Όλα δείχνουν πως τελικά «έπεσε θύμα» του ίδιου του του νόμου. Ο ταγματάρχης Edward A. Murphy Junior παρεξηγήθηκε, παραφράστηκε και εν τέλει καταδικάστηκε σε αφάνεια από την Ιστορία, που κράτησε το αξίωμά του και ξέχασε τον ίδιο.
Για τις διάφορες αναλύσεις του «νόμου» και την προβολή του σε άλλους τομείς της καθημερινότητας, ο Μέρφυ περιοριζόταν να τα αποκαλεί «γελοία, ασήμαντα και εσφαλμένα». Ο ίδιος έβλεπε τον νόμο ως στρατηγική πρόληψης και αποφυγής των λαθών. Ήταν ένας μηχανισμός άμυνας και όχι οδηγός απαισιοδοξίας, όπως επικράτησε.
ΠΗΓΗ: mixanitouxronou.gr
