Αλλάζουν όλα όσα ξέραμε...
Το καθεστώς της συνταξιοδότησης στην Ελλάδα αλλάζει και οι πρώτοι που θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις ανατροπές είναι όσοι σήμερα βρίσκονται γύρω στα 55 έτη.
Μέχρι το τέλος του 2026 η κυβέρνηση θα πρέπει να αποφασίσει εάν και με ποιον τρόπο θα προχωρήσει σε αναπροσαρμογή των ηλικιακών ορίων, με ισχύ από 1η Ιανουαρίου 2027.
Η βάση για αυτές τις αποφάσεις είναι η νέα μελέτη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, η οποία λαμβάνει υπόψη το προσδόκιμο ζωής. Οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν αύξηση της διάρκειας ζωής, κάτι που αναμένεται να μεταφραστεί σε άνοδο των ορίων συνταξιοδότησης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα σημερινά όρια των 62 και 67 ετών μπορεί έως το 2030 να αυξηθούν κατά 1,5 έτος. Το ερώτημα είναι εάν αυτό θα γίνει σταδιακά ή εφάπαξ από το 2027. Σε περίπτωση σταδιακής εφαρμογής, θα ακολουθηθεί το μοντέλο της περιόδου 2015-2021, με μικρές αυξήσεις κάθε χρόνο, για παράδειγμα, 62,6 έτη το 2027, 62,9 έτη το 2028 και έως 63,5 έτη το 2030.
Σήμερα ισχύουν δύο βασικά σενάρια:
- Σύνταξη στα 62, με 40 χρόνια ασφάλισης (12.000 ένσημα).
- Σύνταξη στα 67, με τουλάχιστον 15 χρόνια ασφάλισης (4.500 ένσημα).
Από το υπουργείο Εργασίας επισημαίνεται ότι δεν προβλέπεται άμεση αλλαγή, καθώς η Ελλάδα έχει ήδη προηγηθεί από πολλές άλλες χώρες της ΕΕ ανεβάζοντας τα όρια μετά το 2013 και καταργώντας τα μεταβατικά καθεστώτα με τον Νόμο 4336/2015.
Τρεις κρίσιμοι δείκτες θα καθορίσουν τις νέες αποφάσεις:
- Ο δείκτης εξάρτησης (αναλογία ηλικιωμένων προς εργαζόμενους), που αναμένεται να φτάσει στο 60% από 39% σήμερα.
- Ο δείκτης γήρανσης, με 170 άτομα άνω των 65 να αντιστοιχούν σε 100 νέους.
- Ο δείκτης γονιμότητας, που παρά τη βελτίωση από 1,3 σε 1,5, παραμένει πολύ χαμηλός έναντι του 2,1 που απαιτείται για πληθυσμιακή ισορροπία.
- Η υπογεννητικότητα είναι το μεγαλύτερο αγκάθι: το ισοζύγιο γεννήσεων – θανάτων βυθίστηκε από 33.856 άτομα το 2018 σε 64.706 το 2022, στοιχείο που πιέζει ασφυκτικά το ασφαλιστικό σύστημα.
Το «τέλος» της σύνταξης στα 62 φαίνεται πως πλησιάζει, με τους εργαζόμενους της σημερινής γενιάς να είναι οι πρώτοι που θα βιώσουν το νέο τοπίο.
