Το Ιράν επιτέθηκε με βαλλιστικούς πυραύλους και το Ισραήλ θα «απαντήσει»
Ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών στη Μέση Ανατολή βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη τους τελευταίους μήνες και σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές ένας γενικευμένος πόλεμος στην πολύπαθη περιοχή, είναι πλέον προ των πυλών.
Η Μέση Ανατολή είναι μια περιοχή κομβικής σημασίας λόγω της στρατηγικής της θέσης και της αφθονίας φυσικών πόρων, ιδιαίτερα του πετρελαίου.
Ήδη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι ΗΠΑ έχουν ισχυρή παρουσία στην περιοχή, με αποτέλεσμα οι σχέσεις των χωρών της Μέσης Ανατολής να είναι περίπλοκες.
Ο βασικός λόγος της έντασης είναι πολιτικός με τις ΗΠΑ να κατηγορούνται από σειρά χωρών για παρέμβαση στις πολιτικές υποθέσεις των κρατών της Μέσης Ανατολής με σκοπό να τις ελέγξουν.
Ταυτόχρονα, έχουν εμπλακεί σε αρκετές περιφερειακές στρατιωτικές συγκρούσεις, συμπεριλαμβανομένου του Πολέμου του Κόλπου και του Πολέμου του Ιράκ.
Οι παρεμβάσεις έχουν θεωρηθεί ως παραβιάσεις της κυριαρχίας των χωρών της Μέσης Ανατολής και έχουν τροφοδοτήσει αντιαμερικανικά αισθήματα.
Η υποστήριξη των ΗΠΑ προς το Ισραήλ στη συνεχιζόμενη σύγκρουσή του με την Παλαιστίνη είναι ένας άλλος σημαντικός πολιτικός παράγοντας που συνέβαλε στην ένταση μεταξύ της Ουάσινγκτον και των χωρών της Μέσης Ανατολής.
Οι οικονομικοί παράγοντες έπαιξαν επίσης σημαντικό ρόλο. Οι οικονομικές πολιτικές των ΗΠΑ στην περιοχή έχουν επικριθεί για την επιδείνωση της ανισότητας και της φτώχειας ενισχύοντας τις πολυεθνικές.
Ταυτόχρονα, η εξάρτηση των ΗΠΑ από το πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής υπήρξε επίσης πηγή έντασης. Οι ΗΠΑ βασίζονται εδώ και καιρό στο πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής για την κάλυψη των ενεργειακών τους αναγκών, γεγονός που έχει οδηγήσει σε κατηγορίες για εκμετάλλευση και παρέμβαση στις υποθέσεις της περιοχής.
Επίσης, κοινωνικοί παράγοντες όπως η θρησκεία και ο πολιτισμός έχουν επίσης συμβάλει στην ένταση μεταξύ των ΗΠΑ και των χωρών της Μέσης Ανατολής.
Η εξάπλωση της δυτικού τύπου δημοκρατίας και ανεξιθρησκίας έχει θεωρηθεί ως απειλητική για τις ισλαμικές αξίες και παραδόσεις. Αυτό πυροδότησε μια αντίδραση κατά των ΗΠΑ, με ορισμένους να θεωρούν τη χώρα ως μια ιμπεριαλιστική πολιτιστική δύναμη που επιδιώκει να επιβάλει τις αξίες της στην περιοχή.
Οι πολιτισμικές διαφορές έπαιξαν επίσης ρόλο στην ένταση μεταξύ των ΗΠΑ και των χωρών της Μέσης Ανατολής.
Η υποστήριξη των ΗΠΑ προς το Ισραήλ στη σύγκρουσή του με την Παλαιστίνη έχει θεωρηθεί ως προδοσία της ισλαμικής αλληλεγγύης, η οποία έχει τροφοδοτήσει τα αντιαμερικανικά αισθήματα σε ορισμένους μουσουλμανικούς πληθυσμούς.
Μέση Ανατολή: Η γενίκευση και ο Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος
Το Ιράν επιτέθηκε στο Ισραήλ εκτοξεύοντας δεκάδες βαλλιστικούς πυραύλους το βράδυ της Τρίτης (1/10). Το Ισραήλ σε συνεργασία με τις ΗΠΑ αναμένεται να «απαντήσει» στην επίθεση, όπως διαμηνύουν αξιωματούχοι σε όλους τους τόνους.
Η μαζικότητα της επόμενης απάντησης του Ιράν στο Ισραήλ θα προκαλέσει μία ακόμη μεγαλύτερη ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, με τους αξιωματούχους του Τελ Αβίβ, μιλώντας στο Axios, να κάνουν λόγο πως στο «τραπέζι» βρίσκονται και οι πυρηνικές εγκαταστάσεις της Τεχεράνης.
Ωστόσο, στη Μέση Ανατολή διπλωματικά δεν δραστηριοποιούνται μόνο τα κράτη που υπάρχουν και οι ΗΠΑ. Σημαντικοί παίκτες στην «σκακιέρα» είναι η Κίνα αλλά και η Ρωσία.
Η κατάσταση δείχνει να ξεφεύγει αφού καταλυτικό ρόλο παίζει το γεγονός ότι ο κύριος «παίκτης», οι ΗΠΑ, είναι σε προεκλογική περίοδο. Ο Τζο Μπάιντεν που είναι και ο πρόεδρος αποσύρεται με την Κάμαλα Χάρις να αντιμετωπίζει τον Ντόναλντ Τραμπ σε περίπου ένα μήνα.
Εξαιτίας του γεγονότος ότι είναι σε προεκλογική περίοδο, οι ΗΠΑ δεν δίνουν τη δέουσα σημασία διπλωματικά στη Μέση Ανατολή και επιχειρούν να κρατήσουν την κατάσταση σχετικά στάσιμη, αποκλιμακώνοντας την ένταση σε συνεννόηση με τις εμπλεκόμενες χώρες.
Άλλωστε, αρκετές ώρες πριν την επίθεση με βαλλιστικούς πυραύλους τα αμερικανικά ΜΜΕ επικαλούνταν ανώτατο αξιωματούχο του Λευκού Οίκου, πιθανότατα τον υπουργό Άμυνας Λόιντ Όστιν, για επικείμενη επίθεση της Τεχεράνης.
Άρα οι ΗΠΑ είχαν ενημερωθεί και είχαν ενημερώσει το Ισραήλ, αποδεικνύοντας πως έχουν ανεπισήμως διαύλους επικοινωνίας με το Ιράν. Επίσης στην προηγούμενη επίθεση της Τεχεράνης στο Ισραήλ με drones είχαν ενημερωθεί και τότε είχαν συμμετάσχει στην κατάρριψή τους.
Σε περίπτωση εκλογής της Κάμαλα Χάρις, η κατάσταση στη Μέση Ανατολή θα αποκλιμακωθεί δραματικά. Όμως, σε περίπτωση εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ οι εντάσεις θα συνεχιστούν χωρίς όμως η κατάσταση να ξεφύγει. Και αυτό διότι ναι μεν ο Τραμπ στηρίζει ανοιχτά το Ισραήλ, όμως το κύριο «μέτωπό» του είναι με μία υπερδύναμη: την Κίνα.
Στο μεταξύ, η Κίνα που έχει διαύλους επικοινωνίας και με το Ιράν, δεν επιθυμεί σε καμία περίπτωση την γενίκευση στη Μέση Ανατολή αφού το κύριο μέτωπο της χώρας αφορά τις συγκρούσεις στην Ταϊβάν, στις οποίες εμπλέκονται και οι ΗΠΑ. Η Ταϊβάν είναι το «καυτό» θέμα για το Πεκίνο με αποτέλεσμα να μην έχει συμφέρον από έναν γενικευμένο πόλεμο στα δυτικά του. Οπότε καταβάλλει συνεχείς διπλωματικές προσπάθειες για εκτόνωση της έντασης.
Ταυτόχρονα, η Ρωσία είναι σε πόλεμο με την Ουκρανία και ένα μέτωπο σε τόσο κοντινή απόσταση όσο είναι η Μέση Ανατολή δεν επιθυμεί ούτε η Μόσχα αλλά ούτε και το Κίεβο. Η Ρωσία διατηρεί διπλωματικές σχέσεις με το Ιράν και σε συνεργασία με την Κίνα καταβάλλει προσπάθειες για την εκτόνωση της έντασης.
Τέλος, η Ευρώπη έχει επιλέξει κυρίως τον ρόλο του παρατηρητή των γεγονότων στη Μέση Ανατολή, κάνοντας περιορισμένες διπλωματικές προσπάθειες για εκτόνωση της έντασης, αφού το κύριο μέτωπο που την απασχολεί είναι αυτό στην Ουκρανία.
Ο Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος είναι ιδιαίτερα απίθανος αφού οι κύριοι διπλωματικοί παίκτες στη Μέση Ανατολή δεν έχουν σκοπό τη γενικευμένη σύγκρουση.
Ο κίνδυνος για γενίκευση ελλοχεύει και θα ελλοχεύει στην περιοχή αφού το Μεσανατολικό είναι ένα ιδιαίτερα περίπλοκο ζήτημα που δεν έχει λυθεί επί σειρά ετών και αφορά:
- Την πολιτική που ακολουθούν οι χώρες της Μέσης Ανατολής σε σχέση με τη δύση
- Την οικονομία και κυρίως το πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής από το οποίο εξαρτιούνται χώρες της δύσης
- Τους κοινωνικούς παράγοντες όπως η θρησκεία στη Μέση Ανατολή που είναι κυρίως το Ισλάμ σε αντίθεση με τις χώρες της δύσης
- Τους πολιτιστικούς παράγοντες στις χώρες της Μέσης Ανατολής που διαφέρουν σημαντικά με αυτούς των χωρών της δύσης
