Όλα όσα πρέπει να ξέρετε.
Ασφαλώς η εκπαίδευση οποιουδήποτε, ακόμα και αν είναι απλή, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πόσο μάλιστα όταν αφορά ένα ζώο. Τα σκυλιά παρά την εξυπνάδα τους και την εξοικείωσή τους με τον άνθρωπο, χρειάζονται σταθερούς και ξεκάθαρους κανόνες για να μπορέσουν να καταλάβουν τι θέλουμε από αυτά. Παραθέτω πιο κάτω μερικούς γενικούς κανόνες που μπορούν να φανούν αρκετά χρήσιμοι. Η κάθε περίπτωση βεβαίως είναι ιδιαίτερη και ως τέτοια θα πρέπει να αντιμετωπίζεται.
1. Η εκπαίδευση πρέπει να είναι μια ευχάριστη εμπειρία για εσάς και τον σκύλο. Αν δεν έχετε την κατάλληλη διάθεση για εκπαίδευση μην αρχίσετε καν. Κρατείστε βραχυπρόθεσμα εκπαιδευτικά μαθήματα, διάρκειας 3-5 λεπτών, έτσι ώστε να διατηρήσετε υψηλό το κίνητρο του σκύλου σας. Τα σκυλιά έχουν πολύ μικρή διάρκεια συγκέντρωσης και δεν υπάρχει λόγος να αναλωνόμαστε σε χρονικά μεγάλες, χρονοβόρες και άχρηστες προσπάθειες.
Τελειώστε το μάθημα ενώ το σκυλί ακόμα δείχνεις ενδιαφέρον. Τελειώστε το μάθημα ευχάριστα ζητώντας από τον σκύλο σας μια εντολή που ξέρετε ότι θα υπακούσει. Μετά ανταμείψτε τον καλά και τελειώστε με μια εντολή όπως “ ελεύθερος”. Με αυτόν τον τρόπο θα τελειώσετε και οι δυο σας την συνεδρία μέσα σε μια ευχάριστη νότα και με ένα αίσθημα ικανοποίησης. Αποφύγετε τις κοινότυπες λέξεις όπως το “ok” σαν τελική εντολή.
2. Κάθε σκύλος θα πρέπει να είναι εξοικειωμένος με τις βασικές εντολές, συμπεριλαμβανομένων των -έλα, κάτσε, κάτω, μείνε. Μαθαίνοντας τον σκύλο σας να μένει καθιστός ή ξαπλωμένος με (ή χωρίς λουρί) είναι ένα χρήσιμο μάθημα. Επιπρόσθετες χρήσιμες εντολές είναι το – άστο, δώσε το, σταμάτα, αρκετά. Έχετε υπόψη, ότι το κίνητρο ενός σκύλου για να ανταποκριθεί σε μια εντολή, μειώνεται καθώς μεγαλώνει η δυσκολία μιας άσκησης. Γι’ αυτό φροντίστε να κερδίζει περισσότερα όταν υπακούει από όταν παρακούει.
3. Η εκπαίδευση δεν πρέπει να περιλαμβάνει κανενός είδους τιμωρίας. Όχι φωνές, όχι ξύλο, όχι πνίχτες, όχι κρέμασμα, και όχι φυσικά ηλεκτροσόκ. Κάθε συνεδρία θα πρέπει να περιλαμβάνει ποικιλία επιβραβεύσεων για τις ασκήσεις που εκτελούνται πρόθυμα και σωστά. Θυμηθείτε ότι το αντίθετο της επιβράβευσης, για τις ασκήσεις που δεν γίνονται σωστά, δεν είναι το ξύλο (τιμωρία) αλλά η μη ανταμοιβή.
4. Βεβαιωθείτε ότι το κίνητρο για ανταμοιβή είναι το υψηλότερο κατά την διάρκεια της συνεδρίας. Για παράδειγμα αν το φαγητό είναι η ανταμοιβή, εκπαιδεύστε πριν το γεύμα, όχι μετά… αν όμως, η ανταμοιβή είναι το χάδι, προγραμματίστε την εκπαίδευση την ώρα που “πεινάει “ για την προσοχή σας. Π.χ. (μόλις γυρίζεται από την δουλειά). Για τις περίπλοκες ασκήσεις χωρίς λουρί, κάτω, μείνε, ο σκύλος σας έχει περισσότερες πιθανότητες να ανταποκριθεί εάν έχουν προηγηθεί απλές ασκήσεις, πριν την συνεδρία (είδος προθέρμανσης). Ζητώντας από ένα σκύλο γεμάτο από ενέργεια να παραμείνει ακίνητος στην θέση του είναι σαν να ζητάς την αποτυχία κατά την διάρκεια των πρώτων σταδίων της εκπαίδευσης.
5. Βεβαιωθείτε ότι η ανταμοιβή που δίνεται είναι η πλέον δυνατή κατά την διάρκεια της συνεδρίας. Στους σκύλους που αρέσει το φαγητό δουλεύουν καλά. Αλλά οι λιχουδιές που χρησιμοποιούνται θα πρέπει να είναι μικρά κομματάκια τυριού ή κομματάκια συκωτιού… γιατί θέλετε ο σκύλος σας να έχει ισχυρό κίνητρο για να υπακούσει στις εντολές. Αν χρησιμοποιούνται λιχουδιές φαγητού θα πρέπει να είναι μικρότερες από το νύχι σας. Το μέγεθος της λιχουδιάς θα πρέπει να είναι τέτοιο όπου δεν θα απαιτείται μάσημα και δεν θα πρέπει να κάνει ψίχουλα.
Οι μεγάλες λιχουδιές όπως τα κόκαλα, χρειάζονται πολύ ώρα για να φαγωθούν με αποτέλεσμα ο σκύλος να χάνει την προσοχή του. Αν ο έπαινος δίνεται ως ανταμοιβή, χρησιμοποιήστε τον «τραγουδιστά» (ευχάριστος τόνος), διότι είναι πιο αρεστός για τον σκύλο, όπως επίσης και ο ενθουσιασμός στην φωνή σας. Αν πάλι το χάδι χρησιμοποιείται ως ανταμοιβή, θα πρέπει να γίνεται με τρόπο που ευχαριστεί τον σκύλο, όπως το χάδι δίπλα στην μουσούδα, ή στο στήθος. Το ελαφρό χτύπημα στην κορυφή του κεφαλιού δεν αρέσει σε μερικά σκυλιά.
6. Ο χρόνος της ανταμοιβής είναι σημαντικός. Μετά από μια σωστή άσκηση ανταμείβετε τον σκύλο μέσα σε 2-4 δευτερόλεπτα από την εντολή, έτσι ούτως ώστε ο σκύλος σας να συνδυάσει την συμπεριφορά με την ανταμοιβή.
7. Χρησιμοποιείστε σύντομες εντολές όπως, κάτσε, άστο, ήσυχος, έξω, μη. Πείτε την λέξη αμέσως. Μην επαναλαμβάνεται την εντολή. Οι σκύλοι θα κρατήσουν την σκέψη για 2 δευτερόλεπτα περίπου στο μυαλό τους . Οι σύντομες λέξεις είναι καλύτερες από τις λέξεις με πολλές συλλαβές, και οι λέξεις που τελειώνουν σε σύμφωνα είναι καλύτερες από αυτές που τελειώνουν σε φωνήεντα γιατί μπορείς να τις προφέρεις. Αποφύγετε να λέτε το όνομα του σκυλιού πριν από τις εντολές, εκτός και αν χρειάζεται να του τραβήξετε προηγουμένως την προσοχή.
8. Βοηθήστε το σκυλί να μάθει πρώτα την άσκηση και μετά βαφτίστε την. Το να του ζητάτε να κάνει κάτι που δεν το γνωρίζει, είναι αναποτελεσματικό, άδικο και μη λογικό. Πρώτα μαθαίνουμε στο σκυλί την συμπεριφορά και μετά βάζουμε την οπτική (π.χ. σινιάλο) ή προφορική (μια λέξη) εντολή (συνθηματικό). Σιγά σιγά συνδυάζει την συμπεριφορά με την εντολή, ώστε όταν του το ζητάμε υπακούει επειδή έχει επιβραβευτεί πολλές φορές στο παρελθόν.
9. Κάθε άσκηση, αφού μαθαίνεται πρώτα σε εύκολες συνθήκες, μετά σταδιακά θα πρέπει να γενικεύεται. Θα πρέπει να βοηθάμε δηλαδή το σκυλί να την εκτελεί σε διαφορετικούς χώρους και σε διαφορετικές συνθήκες (π.χ. παρουσία παρενοχλήσεων).
10. Μην βιάζεστε. Ο πιο συχνός λόγος αποτυχίας στην εκπαίδευση σκύλων είναι η βιασύνη. Όταν δηλαδή ζητάμε υπερβολικά νωρίς, υπερβολικά πολλά ή δύσκολα πράγματα. Φροντίστε να χτίζετε βαθιά και στέρεα το κάθε επίπεδο μάθησης. Το ποσοστό επιτυχημένων προσπαθειών θα πρέπει να είναι πάνω από 80 % και μετά να προχωράμε σε κάποιο επόμενο στάδιο.
11. Αν το σκυλί σας καταφέρει και έχει μάθει καλά κάποιες διαφορετικές εντολές, τότε μπορείτε να αρχίσετε να του ζητάτε να εκτελέσει συνδυασμούς συμπεριφορών. Δυο τρεις διαφορετικές συμπεριφορές και επιβραβεύετε μόνο μετά την τελευταία. Σιγά σιγά βάλτε ποικιλία, αλλάξετε την διαδοχή τον ασκήσεων, επιβραβεύσετε με διαφορετικές ανταμοιβές.
12. Φροντίστε να είστε ο καθοδηγητής του σκυλιού σας. Βοηθήστε το, διευκολύνετέ το να μάθει και ταυτόχρονα να αναπτυχθεί νοητικά και συναισθηματικά. Ένα σκυλί που πετυχαίνει και σας εμπιστεύεται, χαίρεται, μαθαίνει και αποδίδει καλύτερα κατά την εκπαίδευση.
Πηγή: enallaktikidrasi
