
Ποια ΙΧ θα οδηγούνται υποχρεωτικά στην ανακύκλωση;
Η Ευρώπη ετοιμάζεται να βάλει φρένο στην ανεξέλεγκτη κυκλοφορία παλαιών και ρυπογόνων αυτοκινήτων, με ένα νέο θεσμικό πλαίσιο που φέρνει σαρωτικές αλλαγές και η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να μείνει εκτός.
Στο επίκεντρο βρίσκονται η δημόσια υγεία, η ατμοσφαιρική ρύπανση και η ανάγκη ανανέωσης του στόλου, που σε πολλές χώρες έχει πλέον ξεπεράσει κάθε όριο αντοχής.
Η Κομισιόν προωθεί ένα σχέδιο κανονισμού που προβλέπει ότι τα παλιά οχήματα, περίπου άνω των 15 ετών, θα οδηγούνται υποχρεωτικά στην ανακύκλωση. Οι κατασκευαστές θα υποχρεωθούν να ενσωματώνουν ανακυκλωμένα υλικά στα νέα μοντέλα, ενώ ταυτόχρονα θα αυστηροποιηθούν οι έλεγχοι για τη διακίνηση μεταχειρισμένων οχημάτων που δεν πληρούν τα σύγχρονα πρότυπα ρύπων.
Παράλληλα, σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπως το Λονδίνο, το Παρίσι και η Μαδρίτη, εφαρμόζονται ήδη ζώνες χαμηλών εκπομπών, περιοχές στις οποίες τα παλαιά αυτοκίνητα έχουν περιορισμένη πρόσβαση ή επιβαρύνονται με σημαντικά πρόστιμα. Ενδεικτικά, στη Μαδρίτη η εφαρμογή τέτοιας ζώνης οδήγησε σε μείωση των επιπέδων διοξειδίου του αζώτου κατά 32%, αποδεικνύοντας τα άμεσα οφέλη τέτοιων πολιτικών.
Η εικόνα στην Ελλάδα, ωστόσο, είναι ανησυχητική. Η χώρα διαθέτει έναν από τους πιο γερασμένους στόλους οχημάτων στην Ευρώπη, με μέση ηλικία πάνω από 17 χρόνια, έναντι 12 του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Πάνω από το 60% των ΙΧ που κυκλοφορούν σήμερα είναι τεχνολογίας προ του 2009. Επιπλέον, περισσότερα από 900.000 αυτοκίνητα είναι άνω των 30 ετών, συμβάλλοντας σημαντικά στη ρύπανση και επιβαρύνοντας το σύστημα υγείας λόγω των επιπτώσεων στην υγεία.
Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος έχει ήδη κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου, επισημαίνοντας ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί χιλιάδες πρόωρους θανάτους κάθε χρόνο, με τις μεταφορές να αποτελούν βασικό υπαίτιο.
Στην Ελλάδα, το επόμενο διάστημα αναμένεται να εφαρμοστούν νέα αντικίνητρα και κίνητρα:
- Φορολογικές επιβαρύνσεις και τέλη για τα παλιά Ι.Χ.
- Περιορισμοί κυκλοφορίας σε αστικά κέντρα μέσω ζωνών χαμηλών εκπομπών
- Κίνητρα αντικατάστασης μέσω φορολογικών διευκολύνσεων
- Αυστηρότεροι έλεγχοι από τα ΚΤΕΟ για την επιτήρηση της κυκλοφορίας