Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θέλησαν να ενισχύσουν περαιτέρω τη θετική ατμόσφαιρα που έχει καλλιεργηθεί τους τελευταίους 10 μήνες, ενεργοποιώντας 24ωρο «κόκκινο τηλέφωνο» για το μεταναστευτικό και υπογράφοντας την Διακήρυξη των Αθηνών Περί Σχέσεων Φιλίας και Καλής Γειτονίας.
Ο Ερντογάν στην Αθήνα ήταν τελείως διαφορετική από την προηγούμενη, με τον Τούρκο πρόεδρο να διατηρεί χαμηλούς τόνους. Ωστόσο, αναφέρθηκε σε «τουρκική» και όχι μουσουλμανική μειονότητα στη δυτική Θράκη.
Ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής, προειδοποίησε πως τον τελευταίο καιρό «γνωστοί κύκλοι επιχειρούν, με την ευκαιρία της επανέναρξης του ελληνοτουρκικού διαλόγου, να επαναφέρουν ζήτημα αναγνώρισης της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης ως τουρκικής. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι εδώ υπάρχουν τρεις εθνοτικές ομάδες και το μέλος της κάθε μιας απ’ αυτές μπορεί να επικαλείται την εθνοτική του καταγωγή, τουρκική, πομακική ή ρομά, στο πλαίσιο του ατομικού αυτοπροσδιορισμού. Αλλά δεν μπορεί κανείς σκόπιμα και εκ του πονηρού να συγχέει Συνθήκες που αφορούν τα σύνολα, όπως η Συνθήκη της Λωζάνης, με Συνθήκες και πρόνοιες που αφορούν τα άτομα και τα ατομικά δικαιώματα. Απεναντίας, εδώ έχει συμβεί κάτι αξιοθαύμαστο. Οι χριστιανοί και οι μουσουλμάνοι κάτοικοι της περιοχής έχετε αποτελέσει πρότυπο ανοικτής δημοκρατικής κοινωνίας και ειρηνικής συνύπαρξης. Και κανένα τρίτο κράτος δεν πρέπει να διανοείται ότι, στο πλαίσιο των καλώς νοούμενων διακρατικών σχέσεων, μπορεί να έχει λόγο στις εσωτερικές μας υποθέσεις και να προβάλλει απαιτήσεις. Και, βεβαίως, είναι λάθος να πιστεύει κανείς ότι μπορεί να συνδέσει την εθνοτική καταγωγή με ζητήματα αλυτρωτισμού».
Άστραψε και βρόντηξε ο Κώστας Καραμανλής
Ο κ. Καραμανλής «κάρφωσε» τις επιλογές της κυβέρνησης Μητσοτάκη, λέγοντας πως όταν η Ελλάδα προσέρχεται σε διάλογο με την Τουρκία πρέπει «να είμαστε πρώτα από όλα εμείς ξεκάθαροι ως προς το τι συζητάμε και ποια πράγματα μπορούμε να διαπραγματευτούμε».
«Ακούω ότι έχει και η Τουρκία δικαιώματα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Κανένας δεν αρνήθηκε τα δικαιώματα της Τουρκίας. Τα δικαιώματα εκείνα, όμως, που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο και από τις Διεθνείς Συνθήκες και όχι αυτά που διεκδικεί η ίδια με τις θεωρίες περί γκρίζων ζωνών και τις φιλοδοξίες της περί Γαλάζιας Πατρίδας ή συνόρων της καρδιάς της. Η ειρήνη δεν εξαγοράζεται με παραχώρηση κυριαρχίας. Ούτε με ασαφείς διατυπώσεις που επιδέχονται ποικίλες ερμηνείες, ικανές να ενθαρρύνουν την Τουρκία – ή οποιονδήποτε σύμμαχο, εταίρο ή τρίτο – να νομίσει ότι, με αντίτιμο τη μείωση της έντασης, είμαστε πρόθυμοι να ενδώσουμε σε αξιώσεις ή πιέσεις εις βάρος της εθνικής μας κυριαρχίας και αξιοπρέπειας ή κυριαρχικών δικαιωμάτων. Ούτε, βέβαια, του αυτονόητου δικαιώματος άμυνας και αποτροπής για κάθε σπιθαμή ελληνικού εδάφους», τόνισε.
Ο κ. Καραμανλής επεσήμανε πως πως δεν χωρά καμιά έκπτωση σε ζητήματα εθνικής κυριαρχίας και εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων.