Η ιστορία της βιαιοπραγίας ανάμεσα σε δυο πιτσιρίκια στη Θεσσαλονίκη, μια ιστορία που παρουσιάστηκε διαστρεβλωμένη από τα περισσότερα media, είναι η απόδειξη πως πρέπει να γίνει μια πολύ σοβαρή συζήτηση για το πως συντελείται η ενημέρωση.
Μια από τις πιο χαρακτηριστικές εκφάνσεις του ρατσισμού ως προς την ξεδίπλωσή του σε κοινωνικό φαινόμενο ο τρόπος που πλασάρεται στο δημόσιο διάλογο κάθε περιστατικό ρατσιστικής βίας. Στην κουλτούρα του ρατσισμού που χωρίζει τους ανθρώπους σε «χρήσιμους» και «περιττούς» κάθε φαινόμενο βίας είναι δικαιολογημένο όταν κατευθύνεται εναντίον των «περιττών» και καταδικαστέο όταν ακολουθεί την αντίθεση διαδρομή. Διότι σύμφωνα με την ρατσιστική κουλτούρα κάθε «περιττός» είναι αυτόματα θύτης και κάθε «χρήσιμος» είναι αυτόματα θύμα. Ανεξαρτήτως ειδικών συνθηκών και λεπτομερειών του εκάστοτε περιστατικού το σχήμα αυτό δεν διαφοροποιείται ποτέ.
Με βάση όλη αυτή την πραγματικότητα, δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη ο τρόπος που παρουσιάστηκε η είδηση από τη Θεσσαλονίκη σχετικά με το βίαιο περιστατικό ανάμεσα σε δυο παιδιά. «11χρονος Σύρος μαχαίρωσε με αυτοσχέδια λεπίδα 9χρονο Έλληνα» έγραψαν τα περισσότερα ΜΜΕ αναφορικά με το γεγονός που έλαβε χώρα στη Θεσσαλονίκη. Μια διατύπωση εξαιρετικά λιτή και ταυτόχρονα πιστή στην διάχυτη προκατάληψη πως «πας μη Έλλην» είναι αυτόματα και βίαιος εκ γενετής. Άρα ειδικές επεξηγήσεις ως προς τις λεπτομέρειες του περιστατικού, τις αιτίες του γεγονότος και όλα αυτά τα ξενέρωτα δεοντολογικά δεν έχουν και τόσο σημασία. Ένα ελληνόπουλο έπεσε θύμα βίας ενός συνομήλικου πρόσφυγα. Και εξοργιστικό και φυσιολογικό. Που να τρέχουμε να ψαχνόμαστε τώρα;
Πρόκειται για την τέλεια αποτύπωση όσον αφορά το πως λειτουργεί και διαχέεται το ρατσιστικό μίσος: μέσα από ανακρίβειες, μισές αλήθειες και υπεραπλουστεύσεις της πραγματικότητας προκειμένου να εξυπηρετηθεί ένα προαποφασισμένο συμπέρασμα. Ευτυχώς όμως, στην εποχή του ίντερνετ και μάλιστα όσον αφορά γεγονότα που αφορούν δημόσιες καταστάσεις και άρα υπάρχουν μπόλικοι εμπλεκόμενοι, δεν είναι τόσο εύκολο να κοροϊδεύεις πολλούς ανθρώπους για πολύ καιρό.
Η μαρτυρία του πατέρα ενός παιδιού που πηγαίνει στο συγκεκριμένο σχολείο και η οποία κατέκλυσε τα social media υπήρξε το ρεπορτάζ που οι δημοσιογράφοι απαξίωσαν να κάνουν αναφορικά με το θέμα. Ο συγκεκριμένος πατέρας αποκάλυψε πως το παιδί που από τη Συρία που παρουσιάστηκε ως serial killer δεχόταν καθημερινά bullying από συμμαθητές του στο σχολείο και μάλιστα τις τελευταίες μέρες υπήρξαν απειλές πως θα τον σκοτώσουν! Μάλιστα, τόνισε πως το παιδί το είπε στον δάσκαλό του, ο οποίος απλά το αγνόησε.
Τόνισε επίσης, πως «το παιδί πήρε το ξυραφάκι από την ξύστρα και τρομοκρατημένο κρυβόταν από τα υπόλοιπα παιδιά. Ένα αγοράκι που τον είδε το πλησίασε για να τον ρωτήσει τι έπαθε και ο μικρός Σύρος του επιτέθηκε γιατί φοβήθηκε Το “μαχαίρωμα” ήταν μια γρατζουνιά στο χέρι που δεν χρειάστηκε ούτε καν αντιτετανικό και ο πατέρας δεν αγνοείται (σ.σ. όπως ανέφεραν τα media) αντιθέτως έσπευσε να παραδοθεί ως κηδεμόνας του παιδιού».
Πλάι στην μεγάλη αναγκαιότητα της καταπολέμησης του ρατσισμού, ο οποίος λειτουργεί ως δίχτυ ασφαλείας για την διαστρέβλωση της πραγματικότητας που αυτονόητα πέφτει στα «μαλακά» όταν τον εξυπηρετεί, υπάρχει και μια άλλη αναγκαιότητα, αυτή του επαναπροσδιορισμού για το τι ακριβώς σημαίνει ενημέρωση, τι ευθύνες κουβαλάει και το πόσο εύκολα μπορεί να γίνει προμετωπίδα στη διαμόρφωση κοινωνικών συσχετισμών: αν εκείνοι και εκείνες που ελέγχουν μέσω της εργασίας τους την ενημέρωση δεν ανοίξουν αυτή τη συζήτηση, πολύ σύντομα η έννοια των fake news θα γίνει εργαλείο επιβολής πολύ άσχημων καταστάσεων.
