Ένα σκοτεινό πορτρέτο της βίας μέσα στους κόλπους του ρωσικού στρατού σκιαγραφεί νέα έρευνα του ανεξάρτητου μέσου Verstka, η οποία φέρνει στο φως καταγγελίες για εκτελέσεις, βασανιστήρια και τιμωρίες μέχρι θανάτου Ρώσων στρατιωτών
Ο Βλαντίμρ Πούτιν πριν από περίπου έναν μήνα, απέσυρε τη Ρωσία από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Βασανιστήρια. Η ρωσική ΜΚΟ Crew Against Torture κατέδειξε την κατάσταση που επικρατεί πλέον -απροκάλυπτα- στη Ρωσία. Η αποχώρηση της Μόσχας από τη σύμβαση «ολοκλήρωσε τη διαδικασία κατάργησης του ευρωπαϊκού συστήματος παρακολούθησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». «Αυτή η απόφαση στερεί από τους Ρώσους πολίτες που βρίσκονται στη φυλακή την τελευταία επίσημη διεθνή προστασία τους και δημιουργεί συνθήκες για περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα», ανέφερε η ομάδα υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ανακοίνωση που δημοσιεύτηκε στο Telegram.
Έναν μήνα αργότερα, έρχεται στο φως η έκθεση του ανεξάρτητου ειδησεογραφικού πρακτορείου Verstka, η οποία φέρνει μπροστά στα μάτια μας τις φρικαλεότητες που βιώνουν όσοι στρατιώτες δεν θέλουν να πολεμήσουν στο ουκρανικό μέτωπο. Εκτελέσεις, βασανιστήρια και τιμωρίες μέχρι θανάτου στρατιωτών που αρνούνται να σκοτώσουν άλλον άνθρωπο. Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε το μέσο, από μαρτυρίες εν ενεργεία στρατιωτών, συγγενών, βίντεο-ντοκουμέντα και επίσημες αναφορές προκύπτει ότι τουλάχιστον 100 Ρώσοι αξιωματικοί και στρατιώτες κατηγορούνται για φόνους ή βαριά κακομεταχείριση συναδέλφων τους. Το ρωσικό μέσο αναφέρει ότι οι επιβεβαιωμένοι θάνατοι από τα φριχτά βασανιστήρια είναι 150, αριθμός που φαντάζει μικρός μπροστά στο μέγεθος της πραγματικής εικόνας…
Μέσα σ’ όλα αυτά πρέπει να συνυπολογίσει κανείς, ότι το συμβούλιο της Ευρώπης, απέβαλε τη Ρωσία τον Μάρτιο του 2022, ένα μήνα μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Αργότερα εκείνο το έτος, η Ρωσία αποσύρθηκε από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Πριν από δυο μήνες, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων απεφάνθη ότι η Μόσχα ήταν υπεύθυνη για παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου στην Ουκρανία — συμπεριλαμβανομένων των βασανιστηρίων και της χρήσης βιασμού ως όπλου πολέμου. Οι Ρώσοι, όπως απεφάνθη και ο ΟΗΕ βασάνιζε συστηματικά Ουκρανούς αιχμαλώτους.
«Όποιος “τελειώσει” τον άλλον, βγαίνει από τον λάκκο»
Σε ένα από τα πιο σοκαριστικά περιστατικά, βίντεο που δημοσιοποιήθηκε τον Μάιο του 2025 δείχνει δύο άνδρες ημίγυμνους να παλεύουν μέσα σε λάκκο, ενώ από πάνω τους βρίσκεται ο «δήμιος»: «Ο διοικητής Κάμα είπε πως όποιος σκοτώσει τον άλλον, βγαίνει από τον λάκκο». Η σκηνή, σύμφωνα με ουκρανικές ομάδες παρακολούθησης, καταγράφηκε σε ρωσική στρατιωτική βάση κοντά στο μέτωπο.
Άλλες μαρτυρίες που επικαλείται το μέσο περιγράφουν διοικητές να διατάζουν εκτελεστικά αποσπάσματαα να πυροβολούν στρατιώτες που αρνούνταν να επιτεθούν ή να μην εγκαταλείψουν το μέτωπο, πετώντας στη συνέχεια τα πτώματά τους σε ποτάμια ή σε ρηχούς τάφους, ώστε να καταγραφούν ως «νεκροί εν ώρα μάχης». Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις όπου drones και χειροβομβίδες χρησιμοποιήθηκαν για να «αποτελειώσουν» τραυματισμένους ή λιποτάκτες, με τις δολοφονίες να παρουσιάζονται ως πλήγματα του εχθρού.
Το κύκλωμα των εκβιασμών και των «αυτοκτονικών αποστολών»
Σύμφωνα με την σοκαριστική έρευνα, κάποιοι διοικητές «λαδώνονταν» για να μην στείλουν στην πρώτη γραμμή κάποιους στρατιώτες, εκβιάζοντας ουσιαστικά τους φαντάρους. Όσοι αρνούνταν, «εξαφανίζονταν». Ακόμα χειρότερα, κάποιοι στέλνονταν σκόπιμα στην πρώτη γραμμή ως λεγόμενοι «φάροι», χωρίς όπλα ή εξοπλισμό, απλώς για να προσελκύσουν τα πυρά του εχθρού.
Αρχικά, αντίστοιχα περιστατικά αποδίδονταν σε ποινικά τάγματα που συγκροτήθηκαν από πρώην κρατούμενους, ωστόσο, πρόκειται για μία πρακτική που έχει παγιωθεί και στις τακτικές μονάδες του στρατού, μέσα σε ένα περιβάλλον ατιμωρησίας και ωμής βίας. Οι περισσότεροι φερόμενοι ως δράστες είναι αξιωματικοί μέσης βαθμίδας, 30-40 ετών, πολλοί εκ των οποίων έχουν πολεμήσει σε προηγούμενες ρωσικές εκστρατείες ή υπηρέτησαν σε ποινικά τάγματα. Παρά την πληθώρα στοιχείων, σχεδόν κανείς δεν έχει περάσει στρατοδικείο.
«Ασυλία» για τους διοικητές
Το Verstka δημοσίευσε ακόμη απόρρητα στοιχεία της Κεντρικής Στρατιωτικής Εισαγγελίας, σύμφωνα με τα οποία περίπου 29.000 καταγγελίες υποβλήθηκαν μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 2025 – πάνω από 12.000 για τιμωρίες ή κακομεταχείριση από ανωτέρους. Ωστόσο, έχει δοθεί ντιρεκτίβα από την Εισαγγελία να μην «αγγίζουν» κανέναν διοικητή που βρίσκεται σε εμπόλεμη ζώνη, παρέχοντάς τους ουσιαστικά πλήρη ασυλία.
Το Κρεμλίνο από την πλευρά του, αρνείται να παραδεχθεί ότι μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο κι επιμένει πως τέτοια φαινόμενα είναι κατασκευές ή μεμονωμένα περιστατικά, υποστηρίζοντας ότι η απειθαρχία είναι πρόβλημα των ουκρανικών δυνάμεων. Μια Ρωσία που χρησιμοποιεί παρεμφερείς πρακτικές ακόμα και στο εσωτερικό της, με χιλιάδες καταγγελίες για καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ωστόσο, όπως σημειώνει ο Guardian, η νέα αυτή έρευνα του Verstka είναι η πιο ολοκληρωμένη μέχρι σήμερα, αποκαλύπτοντας συστηματικές μεθόδους εκφοβισμού και καταστολής μέσα στον ίδιο τον ρωσικό στρατό. Το Verstka, που έχει ιδρυθεί από έμπειρους ερευνητές δημοσιογράφους και καταγράφει πλέον τα τεκταινόμενα από την εξορία, έχει μετατραπεί σε έναν από τους ελάχιστους αξιόπιστους παρατηρητές της εσωτερικής ρωσικής πραγματικότητας. Και η νέα του έρευνα φωτίζει με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες το τίμημα της «πειθαρχίας» στο πεδίο της Ουκρανίας.
Τελευταίες Ειδήσεις
- Νέα μετωπική στη ΝΔ: Μπακογιάννη: «αλαζονική κίνηση» – Κικίλιας: «Είμαστε κράτος δικαίου όχι καφενείου και γνωστών»
- Μετωπική στο ΠΑΣΟΚ: Ο Ανδρουλάκης ρέπει προς τα αριστερά, Διαμαντοπούλου και Γερουλάνος τον «σφάζουν με το γάντι»
- Τελικά πόσο ασφαλή είναι τα ελληνικά μουσεία μετά το φιάσκο στο Λούβρο; Τι απαντούν διευθυντές και αρχαιολόγοι
