Ας μην υπάρξει «ακόμα ένα παιδί», ας είναι η Ζωή η τελευταία
Τα στοιχεία είναι αμείλικτα: στην Ελλάδα, το ποτήρι δεν είναι απλώς για… «μια δοκιμή». Σύμφωνα με έρευνες, το 86% των 16χρονων δήλωσε ότι έχει δοκιμάσει αλκοόλ, ποσοστό κατά 12 μονάδες πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Δεν είναι «κάποτε στο λύκειο» αφού η μέση ηλικία πρώτης κατανάλωσης στην Ελλάδα έχει φτάσει στα 11 για τα αγόρια και στα 13 για τα κορίτσια. Και το χειρότερο: το 37% των 16χρονων ανέφερε ότι τον περασμένο μήνα κατανάλωσε πάνω από πέντε ποτά.
Θάνατοι
Δυστυχώς υπάρχουν περιπτώσεις ανηλίκων που κατανάλωσαν αλκοόλ και άφησαν την τελευταία τους πνοή:
Στο Γκάζι: Η 16χρονη Ζωή-Άννα κατέρρευσε και έχασε τη ζωή της μετά βραδιάς διασκέδασης, όπου είχε προηγηθεί κατανάλωση αλκοόλ.
Στο Ρέθυμνο: Η 15χρονη Στέλλα έφυγε από τη ζωή ύστερα από νυχτερινή έξοδο και κατανάλωση αλκοόλ το 2011.
Τι λέει ο νόμος και τι συμβαίνει στην πράξη
Ο νόμος 3730/2008 απαγορεύει σε ανηλίκους την είσοδο και παραμονή σε κέντρα διασκέδασης χωρίς συνοδό, καθώς και την κατανάλωση αλκοόλ.
Ωστόσο, αν ένας ανήλικος πάει σε ένα περίπτερο ανοίξει το ψυγείο και πάρει μια μπύρα, πόσο πιθανό είναι να τον ρωτήσουν: «πόσο χρονών είσαι; έχεις ταυτότητα;».
Ουσιαστικά υπάρχει αυστηρό νομικό πλαίσιο αλλά στην πράξη οι έλεγχοι είναι σπάνιοι, η ταυτότητα δεν ζητείται και η «κουλτούρα» της ανησυχίας λείπει.
Ο κίνδυνος
Η πολύ πρώιμη επαφή με το αλκοόλ δημιουργεί τεράστιο ρίσκο εξάρτησης. Σε όσους ξεκινούν πριν τα 14 έτη, η πιθανότητα διάγνωσης εξάρτησης είναι έως και 4 φορές υψηλότερη.
Όμως, οι συνέπειες δεν αφορούν μόνο το αλκοόλ: ιστορίες τύπου «φρόντισαν να πιούμε για να δείξουμε πόσο αντράκι είμαστε» (όπως στο Ρέθυμνο) αποδεικνύουν ότι η πίεση της παρέας, η «μαγκιά», η εφηβική ανάγκη για αποδοχή, παίζουν καθοριστικό ρόλο.
Και σε ακραίες περιπτώσεις, έχουμε απώλεια ζωής, με οικογένειες να μένουν πίσω με ερωτήματα: πώς εν τέλει πιάνει η κουλτούρα μας αυτή την πραγματικότητα;
Μέτρα προστασίας των παιδιών
Αύξηση των ελέγχων: Τα μαγαζιά, τα κέντρα διασκέδασης ακόμα και τα περίπτερα πρέπει να ζητούν ταυτότητα, να τηρούν τη νομοθεσία γιατί δεν είναι θέμα πρόστιμου, αφού περιπτώσεις απέδειξαν πως είναι και θέμα ζωής.
Κουλτούρα πρόληψης: Δεν αρκεί η απαγόρευση, χρειάζεται ενημέρωση στα σχολεία, στις γειτονιές, στο σπίτι. Τα παιδιά πρέπει να ξέρουν τι συμβαίνει όταν δεν υπάρχουν όρια με το αλκοόλ.
Νομοθεσία και εφαρμογή: Η πολιτεία πρέπει να δείξει ότι δεν είναι μόνο η απαγόρευση που μετράει, αλλά η εφαρμογή της, με συνέπειες για όποιον δεν τηρεί τη νομοθεσία.
Η ερώτηση «ως πότε θα κινδυνεύουν τα παιδιά μας;» δεν είναι ρητορική, είναι φωνή για δράση.
Η νυχτερινή έξοδος με τους χαμογελαστούς εφήβους έχει ορατούς κίνδυνους: όταν τα ποτά σερβίρονται χωρίς να ζητηθεί ταυτότητα, όταν το «πόσο ήπια» μετατρέπεται σε άτυπο ανταγωνισμό και «μαγκιά» για όποιον είναι «βαρύ ποτήρι», όταν η προστασία παραμένει στο επίπεδο της πρόθεσης και όχι της πράξης, τότε τα παιδιά γίνονται στατιστικά στοιχεία, όχι προσδοκίες για μέλλον.
Ας μην υπάρξει «ακόμα ένα παιδί», ας είναι η Ζωή η τελευταία.
