Το σκηνικό στην Αλάσκα θυμίζει παρτίδα σκάκι
Πυρετός διπλωματικών ζυμώσεων επικρατεί ενόψει της πολυσυζητημένης συνάντησης Τραμπ – Πούτιν στην Αλάσκα την Παρασκευή 15 Αυγούστου. Η απουσία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι από το τραπέζι των συνομιλιών προκαλεί ερωτήματα, τη στιγμή που οι φήμες οργιάζουν για μια πιθανή «ειρήνη» που ενδέχεται να κοστίσει ακριβά στο Κίεβο.
Σύμφωνα με ανάλυση του Politico, στο Κίεβο επικρατεί ο φόβος ότι ο Αμερικανός πρόεδρος θα αξιοποιήσει τη Σύνοδο Κορυφής με τον Ρώσο ομόλογό του ως προσωπικό θρίαμβο, διεκδικώντας ακόμα και το Νόμπελ Ειρήνης, μέσα από μια συμφωνία που θα αφήσει την Ουκρανία εκτεθειμένη και ευάλωτη.
Κόκκινες γραμμές και υπαρξιακά διακυβεύματα
Ο Ζελένσκι, μαζί με Ευρωπαίους συμμάχους, επιχειρεί να χαράξει σαφείς «κόκκινες γραμμές» απέναντι σε κάθε σενάριο που θα δώσει στον Βλαντιμίρ Πούτιν χρόνο να ανασυνταχθεί. Ο Ουκρανός πρόεδρος επιμένει ότι η Μόσχα δεν επιδιώκει απλώς τον έλεγχο τμήματος της Ανατολικής Ουκρανίας, αλλά την πλήρη εξάλειψη ενός ανεξάρτητου και δημοκρατικού ουκρανικού κράτους.
«Κατανοούμε την πρόθεση των Ρώσων να εξαπατήσουν την Αμερική – δεν θα το επιτρέψουμε», δήλωσε πρόσφατα ο Ζελένσκι. Στην κορυφή των διεκδικήσεων της Ουκρανίας βρίσκονται οι ουσιαστικές εγγυήσεις ασφάλειας, η αποκατάσταση των ζημιών που προκάλεσε η Ρωσία -εκτιμώμενου κόστους έως και 1 τρισ. δολάρια-, καθώς και η επιστροφή 20.000 απαχθέντων παιδιών και αιχμαλώτων πολέμου.
Τα πέντε αιτήματα του Κιέβου
Σύμφωνα με την ίδια ανάλυση, η ουκρανική ηγεσία θέτει πέντε αδιαπραγμάτευτους όρους:
- Μόνιμη εκεχειρία πριν από οποιαδήποτε συζήτηση εδαφικών ζητημάτων – χωρίς παραχωρήσεις στα σύνορα που ορίζει το διεθνές δίκαιο.
- Αποζημίωση για τις καταστροφές – με δέσμευση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στο εξωτερικό.
- Εγγυήσεις ασφάλειας – με προοπτική ένταξης σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε.
- Επιστροφή των απαχθέντων παιδιών – που η Ρωσία έχει εντάξει στο δικό της σύστημα υιοθεσιών.
- Διατήρηση και ενίσχυση των κυρώσεων – ώστε η Μόσχα να μην αποκτήσει χρόνο και πόρους για νέα επίθεση.
Η δύσκολη εξίσωση Τραμπ – Πούτιν – Ευρώπης
Οι Ευρωπαίοι, αν και επιθυμούν να κρατήσουν ζωντανή την προοπτική στήριξης της Ουκρανίας, ανησυχούν για πιθανή παρασκηνιακή συμφωνία που θα οδηγήσει σε «πάγωμα» του πολέμου με όρους δυσμενείς για το Κίεβο. Ο Ζελένσκι προειδοποιεί ότι η εγκατάλειψη περιοχών όπως το Ντονμπάς θα ανοίξει το δρόμο για μελλοντική επίθεση προς Ζαπορίζια, Ντνίπρο και Χάρκοβο.
Από την άλλη, η Μόσχα βλέπει στη Σύνοδο της Αλάσκας μια ευκαιρία να εμφανιστεί ως ισότιμος παίκτης στη διεθνή σκηνή, αποτινάζοντας την εικόνα του απομονωμένου επιτιθέμενου.
Ο κίνδυνος μιας «τοξικής ειρήνης»
Αναλυτές προειδοποιούν ότι η μεγαλύτερη απειλή για την Ουκρανία ίσως δεν είναι η ήττα στο πεδίο της μάχης, αλλά μια κακώς διαπραγματευμένη ειρήνη. Μια συμφωνία που θα διαρρήξει τον κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό ιστό της χώρας θα μπορούσε να επιφέρει την κατάρρευση του κράτους, ακόμη κι αν τα όπλα σιγήσουν.
Ίσως γι’ αυτό το ερώτημα παραμένει αιχμηρό: Κύριε Ζελένσκι, τι έχετε πάθει; Μπορείτε να κερδίσετε μια ειρήνη που δεν θα είναι χειρότερη από τον πόλεμο;
