Η Μέση Ανατολή βράζει, οι υπερδυνάμεις εμπλέκονται και η ανθρωπότητα παίζει ρώσικη ρουλέτα
Η εύθραυστη ισορροπία στη Μέση Ανατολή φαίνεται να έχει πλέον διαρραγεί επικίνδυνα, με τις τελευταίες εξελίξεις στη σύγκρουση Ιράν – Ισραήλ να προκαλούν παγκόσμιο συναγερμό.
Η πρόσφατη εμπλοκή των ΗΠΑ, οι οποίες βομβάρδισαν στρατηγικής σημασίας πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Φορντό, τη Νατάνζ και την Ισφαχάν, σηματοδοτεί μια νέα, σαφώς πιο επικίνδυνη φάση της σύγκρουσης, με ορατό πλέον τον κίνδυνο μιας γενικευμένης ανάφλεξης.
Η «γραμμή ανάφλεξης» διασχίστηκε;
Οι επιθέσεις κατά ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, από τις πιο κρίσιμες στο πρόγραμμα πυρηνικής ανάπτυξης της Τεχεράνης, δεν αντιμετωπίζονται απλώς ως πράξεις στρατιωτικής πίεσης, αλλά ως ευθεία απειλή για την εθνική κυριαρχία και ασφάλεια του Ιράν. Η συμμετοχή των ΗΠΑ είτε άμεσα είτε μέσω στήριξης των ισραηλινών επιχειρήσεων, ανεβάζει δραματικά το επίπεδο της σύγκρουσης και καθιστά την πιθανότητα γενικευμένου πολέμου περισσότερο υπαρκτή από ποτέ την τελευταία δεκαετία.
Το ντόμινο των συμμαχιών
Μια ευθεία αντιπαράθεση Ισραήλ – Ιράν, με τις ΗΠΑ ήδη εμπλεκόμενες και τη Ρωσία να παρακολουθεί στενά λόγω των στενών της σχέσεων με την Τεχεράνη, θα μπορούσε να προκαλέσει ένα γεωπολιτικό ντόμινο. Ο άξονας Ιράν-Ρωσία-Κίνα ενδέχεται να σκληρύνει τη στάση του απέναντι στη Δύση, ενώ οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ θα κληθούν να αναθεωρήσουν άμεσα στρατιωτικές και διπλωματικές στρατηγικές.
Σε ένα τέτοιο σκηνικό, οποιοδήποτε τοπικό θερμό επεισόδιο έχει την προοπτική να εξελιχθεί σε μια σύγκρουση υπερδυνάμεων με παγκόσμιο αντίκτυπο.
Το Ιράν πιέζεται
Η Τεχεράνη έχει ήδη προειδοποιήσει ότι θα απαντήσει σε κάθε χτύπημα «στην κατάλληλη στιγμή και με τα κατάλληλα μέσα». Η ρητορική αυτή, συνδυασμένη με τη γεωστρατηγική σημασία των στόχων που επλήγησαν, αλλά και με την εσωτερική πολιτική πίεση που δέχεται το καθεστώς, καθιστούν σχεδόν βέβαιη μια κλιμάκωση. Το ερώτημα πλέον δεν είναι αν θα υπάρξει αντίδραση, αλλά πόσο μακριά θα φτάσει και πόσοι παίκτες θα παρασυρθούν στο επόμενο βήμα.
Είμαστε κοντά σε παγκόσμιο πόλεμο;
Η απάντηση των ειδικών είναι σύνθετη. Δεν βρισκόμαστε ακόμη σε «συνθήκες παγκόσμιου πολέμου», όμως πλησιάζουμε γοργά σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή. Η συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων, οι ασκήσεις ετοιμότητας, η ένταση στην παγκόσμια αγορά ενέργειας και τα σενάρια «πολλαπλών μετώπων» που εκπονούνται ήδη από κυβερνήσεις και επιτελεία, δείχνουν ότι η διεθνής κοινότητα θεωρεί πιθανή μια μεγάλη πολεμική σύρραξη.
Η ιστορία μας έχει διδάξει πως οι παγκόσμιοι πόλεμοι δεν ξεκινούν πάντα από ευθείες συγκρούσεις μεταξύ υπερδυνάμεων, συχνά πυροδοτούνται από «τοπικά» επεισόδια που αποκτούν ανεξέλεγκτη δυναμική. Το Ιράν και το Ισραήλ βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε αυτό ακριβώς το σημείο: η σπίθα έχει πέσει και το ερώτημα είναι αν η φωτιά θα επεκταθεί ή θα περιοριστεί.
